Gebouwen, kunstwerken en andere structuren bewegen altijd wel een beetje. Maar door externe invloeden kan deze beweging risicovol worden. Wij hebben alles in huis om deze bewegingen vast te leggen en in de gaten te houden. Dit noemen we ‘monitoring’. PelserHartman biedt monitoring of deformatiemetingen aan in al zijn vormen. Van traditionele metingen met de waterpas en hoognauwkeurig total station, tot volautomatische hydrostatische waterpassingen en trillingsmetingen. Hierbij kijken we altijd naar wat nodig is om de gewenste resultaten te behalen.

Alles over monitoring in zes delen! Dit is de vierde blog in een serie van zes.
In de sidebar vind je een overzicht van alle gepubliceerde blogs.

Wanneer is monitoring nodig?

Er zijn twee aanleidingen om te gaan monitoren:

  • Er beweegt iets, of we vermoeden dat iets beweegt of vervormt. En we willen daar meer over weten. Bijvoorbeeld, er zitten overal scheuren in het gebouw en we willen weten wat de oorzaak is. En of de situatie nu stabiel is. Of een brug die veel lijkt te bewegen door wind of verkeer. Hoe treedt die beweging precies op en zorgt dit voor ongewenste vervormingen?
  • De kans bestaat dat er iets gaat bewegen of vervormen. We willen gealarmeerd worden of we willen de beweging of vervorming snel en eenvoudig kunnen analyseren zodat er snel maatregelen getroffen kunnen worden. Monitoring speelt een rol wanneer er kans is op verzakking, beweging, scheuren, trillingen, vervorming of scheefstand. Bijvoorbeeld door grondwaterverlaging of bemaling, het maken van tunnels of kelders, het slopen van een gebouw of het maken van bouwputten.

Monitoring start met nulmeting

Om een monitoring te kunnen uitvoeren en vergelijkingen te kunnen maken moeten we starten met het vastleggen van de begin-situatie. Oftewel; de bestaande situatie bij aanvang van de monitoring moet vastgelegd worden. Het vastleggen of inmeten van de begin-situatie noemen wij; ‘Het uitvoeren van de nulmeting‘. Let op dit is wat anders dan een bouwkundige vooropname.

Verschillende soorten monitoring en deformatiemetingen

PelserHartman zet verschillende technieken en sensoren in om projecten in de gaten te houden. Alle keuzes staan hierbij in functie van de beweging en de grootte van de beweging die we willen meten. Hieronder staan de meest voorkomende technieken opgesomd.

Hoog nauwkeurig waterpastoestel, speciaal voor monitoring

Zeer nauwkeurige registratie van zakkingen van een meetpunt.

Door gebruik te maken van een digitaal waterpas-toestel met zeer nauwkeurige aflezing op een waterpas-baak kan tot op minder dan 0,1 mm nauwkeurig de zakking van een meetpunt bepaald worden. De meting wordt manueel uitgevoerd en berekend in rekensoftware speciaal voor nauwkeurige metingen. De resultaten kunnen op een eenvoudige manier aangeleverd worden. De meetpunten zijn meestal meetbouten die permanent zijn aangebracht op de locatie. Dit wordt vaak toegepast rondom bouwputten en bij een grondwaterverlaging.

Hoog nauwkeurige total station, speciaal voor monitoring

Complete registratie van iedere positieverandering van een meetpunt in de X-, Y- en Z-richting.

Speciale robotic total stations meten zelf steeds automatisch bepaalde meetpunten. De software vergelijkt de metingen en controleert of de positie van die meetpunten veranderd is. De meetpunten zijn meestal meetspiegels die permanent zijn aangebracht op de locatie. PelserHartman maakt overzichtelijke en begrijpelijke rapportages om de resultaten van de total station metingen in kaart kaart te brengen.

Hydrostatische waterpassing

Nauwkeurig live monitoren van iedere zakking of stijging.

Een systeem van sensoren die met elkaar verbonden zijn met slangen die gevuld zijn met water. Zeer kleine veranderingen in de hoogte merken we op en leggen we vast met dit systeem. Het is een kwetsbaar systeem waarbij het van groot belang is dat niemand aan de sensoren of slangen komt. Daarom wordt de hydrostatische waterpassing vaak in de kelders van gebouwen geplaatst.

Monitoren met inclinometers

Live registratie van hoekveranderingen van objecten.

Inclinometers registeren enkel en alleen de hoekveranderingen en geven geen informatie over zakkingen, stijgingen of veranderingen in positie. Een veel geziene toepassing is het plaatsen van inclinometers op damwanden van bouwputten.

Lees verder over het meten van scheefstanden met inclinometers op de pagina: Meten en monitoren van scheefstand met tiltsensor of inclinometer.

Monitoring met GPS

Complete registratie van iedere positieverandering van een meetpunt in de X-, Y- en Z-richting

Natuurlijk kunnen we ook werken met de bekende GPS systemen waarbij zowel de plaatsverandering in de X- en Y-richting als ook optredende zakkingen of stijgingen worden vastgelegd. Dit systeem gebruiken we echter niet vaak omdat het alleen relatief grote afwijkingen kan registreren.

We hebben het over mogelijke onnauwkeurigheden die in de cm’s kunnen lopen.

Scheurmeting

Scheuren zijn zichtbare tekenen van een beweging. Door bestaande scheuren te voorzien van een meetplaatje, scheurmeter, of een automatische scheurwijdte-sensor kan de evolutie van de scheur opgevolgd worden.

PelserHartman heeft een eigen 3D scheurmeter ontwikkeld om scheuren in meerdere richtingen in de gaten te houden. Hiermee verrichten we doorgaans periodieke metingen.

Meten met rekstrookjes of Strain gauge

Meestal richten we ons vooral op het vastleggen van bewegingen. Vaak is het ook nodig om nog extra informatie te verzamelen.

Met rekstrookjes of ‘strain gauge’ meten we de mate van vervorming; uitrekken, inkrimpen of torsie. Het gaat hier om het meten van uiterst kleine vervormingen van het materiaal.

Projectvoorbeeld: Monitoring Bake-off-Vlaanderen kasteel

PelserHartman houdt het ‘Bake-Off-Vlaanderen-kasteel’ in de gaten. Het Rubenskasteel is sinds kort eigendom geworden van Toerisme Vlaanderen. Het monitoren van het kasteel maakt deel uit van een studie die moet bepalen wat er kan en mag gebeuren met het kasteel. Lees alles over onze werkzaamheden in de projectblog.

Hier vind je alles over monitoring!

Wil je meer weten over monitoring? We hebben een speciale pagina gemaakt waarop je alles over monitoring kunt vinden. Je vindt daar ook een overzicht van onze diensten en producten. Verder geven we antwoord op vragen en gaan in op veelvoorkomende problemen.