3D scannen is een containerbegrip en bovendien een vak. Om goede beslissingen te kunnen maken over de inzet van deze techniek, vinden wij dat je de basisinformatie over 3D laserscanning in deze blogserie ‘3D scannen: de basics’ absoluut nodig hebt. Het verhaal dat wij hier delen, is de introductie die wij dagelijks geven aan partijen die nieuw of nog onvoldoende bekend zijn met de materie. Deze 3D scan introductie ‘Wat is 3D scanning?’ beantwoordt de meeste kritische vragen die we op ons afgevuurd krijgen.

Samenwerking rondom 3D scanners en pointclouds

Er zijn veel verschillende soorten scanners. De vraag is; wat wil je ermee gaan doen?
PelserHartman is een kennis- en servicebedrijf dat gespecialiseerd is in 3D meetwerk. We hebben meerdere soorten scanners en andere meetapparatuur en maken 2D tekeningen, 3D modellen en BIM. We sluiten partnerships met bedrijven die met onze scanners en andere technieken willen werken maar niet alles zelf willen kopen en leren. Onze high-end scanners verhuren wij alleen aan onze partners. Neem contact op als je meer wilt weten over de mogelijkheden die PelserHartman biedt.

Video 3D laserscanning en pointclouds

In onderstaande video legt Jeroen Pelser uit wat 3D laserscanning is en hoe het werkt. Vragen als “wat is een pointcloud en wat kun je daarmee doen?” worden beantwoord. Verder komen aan bod: scandata en pointcloudregistratie, gekleurde en ongekleurde pointclouds, workflow 3D scanning en datakwaliteit.

Verwachtingsmanagement

3D scanning is populair. Veel partijen bieden deze techniek aan in een bepaalde vorm. Als je vraagt ‘Wat is 3D scanning?’ krijg je zeer diverse antwoorden. In de praktijk blijkt dat niet iedere aanbieder de techniek en beperkingen volledig begrijpt. Omdat 3D scanning populair is, is het niet lastig te verkopen. Wij doen echter vooral aan verwachtingsmanagement om teleurstelling achteraf te voorkomen. Volgens ons is kennisdeling en voorlichting van onze opdrachtgevers – zoals met deze 3D scan introductie – essentieel om tot een succesvol resultaat te komen.

pointcloud

Dit lijkt een foto of een screenshot van een perfect 3D model maar het is een wolk van miljarden meetpunten, de zogenaamde pointcloud, gemaakt door een high-end 3D WFD scanner.

Wat is 3D scanning?

Wil je eerst weten hoe 3D scanning werkt?

Deze blog is niet bedoelt om uit te leggen hoe de techniek werkt, maar om je te laten begrijpen wat er allemaal komt kijken bij het inzetten van deze techniek in je workflow. Als je eerst meer wilt weten over de techniek, bekijk dan de link hieronder.

3D scanning is op de eerste plaats een vak

3D meten en laserscanning is meer dan op de knoppen drukken van één specifiek apparaat. Het is een combinatie van meerdere meetmethoden en instrumenten. Begrijpen wat 3D scanning is, begint met snappen dat kennis van geodesie, modelleren en de specifieke branche waarin gemeten wordt een vereiste is. Combineer dit met een goede dosis ervaring en je hebt gegarandeerd succes.

Plug & play 3D scanning in de praktijk

Producenten willen graag scanners verkopen. 3D scanners zijn daarom zo gemaakt dat je ze al vrij snel ‘plug & play’ kunt bedienen. Dit geldt ook voor de software. Je kunt al vrij snel redelijk goede data maken in een aantal verschillende basissituaties. De vraag is echter: waar houdt het op?

  • Wanneer werkt je methode niet meer?
  • Hoe ga je te werk als er behoefte is aan betere data of als er sprake is van een lastige situatie?
  • Hoe herken je een lastige situatie?
  • Wat doe je als je de afgesproken kwaliteit van je meetgegevens moet bewijzen?

3D scannen archeologie

Expertise van een 3D scanoperator

Je moet expert zijn om iedere situatie te kunnen scannen en om alles uit de hard- en software te kunnen halen. Het vak scanning houdt in werkelijkheid meer in dan een scanner neerzetten en op knoppen drukken. Je moet verstand hebben van:

  • Het onderwerp/de branche
  • Het eindproduct
  • De scanmethode
  • De omstandigheden
  • Andere invloedsfactoren
  • Meettechniek
  • Scandata

Waar gebruiken we 3D scanners voor?

We gebruiken scanners om objecten in te meten. 3D scanning is een meettechniek die voor diverse toepassingen wordt ingezet, zoals het maken van 2D tekeningen, BIM-modellen voor gebouwen, reverse engineering en voor het maken van bestanden voor 3D printen. Goede laserscandata kan ook dienen als documentatie voor bijvoorbeeld archeologie en als nulmeting. Scandata kan helpen om grip te krijgen op verzakkingen en vervormingen in het 2- en 3-dimensionale vlak.

Bij het kiezen voor 3D scannen is het belangrijk te begrijpen welke techniek en nauwkeurigheid de juiste is voor jouw toepassing. Het gaat immers altijd om het eindproduct en vaak niet om de ruwe scandata.

‘Capture reality’ is het thema van scanning. De scanner legt de werkelijkheid vast. De producten die je maakt met scandata kunnen de werkelijke vormen vertegenwoordigen, zoals bijvoorbeeld een mesh (‘krimpfolie’ van het object). Vaak zijn de producten echter strakke schematische voorstellingen van de werkelijkheid, zoals een technische tekening of een 3D model.

3d scan ornament teylers museum

Bovenstaande afbeelding laat een surface model (krimpfolie) van een mesh zien gemaakt door een high-end structured light scanner.

Kosten 3D scanning

Alvast kort even over kosten om de lucht te klaren

Rondom de kosten van 3D scanning bestaat wat onduidelijkheid. Het klinkt volgens sommigen duur, anderen verwachten dat het alles veel goedkoper maakt. In de praktijk maakt 3D scannen meten soms goedkoper, maar zeker niet duurder. Dit is vooral afhankelijk van de mate waarin de mogelijkheden van 3D scanning benut worden. Daarnaast worden de kosten per onderdeel of bouwfase erg laag wanneer de data door meerdere partijen gebruikt kan worden. Combineren en vooruitkijken zijn hier de sleutelwoorden.

Werk met 3D scantechnieken wanneer de onderstaande zaken als muziek in de oren klinken:

  • Sneller en foutloos werken
  • Accurate, gedetailleerde opname
  • Overzicht in complexe situaties
  • Grip op faalkosten

Kosten en baten van 3D scanning

Vaak wordt er meerdere malen en door meerdere partijen gemeten, want in de bouw meet iedereen zijn eigen werk. Dit heeft daar bovenop nog eens veel extra kosten als reistijd en uitwerktijd tot gevolg. De combinatie van de verschillende meetgegevens levert in veel gevallen een onnauwkeurig en foutgevoelige meetresultaat. Vaak komen verschillende meetdata – en de producten die hiermee gemaakt worden – niet met elkaar overeen. 3D scanning en werken met pointclouds biedt mogelijkheden om verschillende meetwerkzaamheden te integreren. Dit voorkomt dubbelwerk en foute interpretatie.

De voordelen van 3D laserscanning op een rijtje:

  • Inmeten gaat sneller, beter en foutloos (bij gebruik high-end scanners)
  • Volledige opname van de werkelijkheid
  • Complete basis voor 2D en 3D tekenwerk
  • Complete basis voor controle tekenwerk
  • Modelleren gaat beter en sneller
  • Grip op complexe vormen
  • Ongrijpbare zaken komen aan het licht
  • Documentatie en nulmeting
  • Maakt fasering van het werk mogelijk
  • Maakt spreiding van kosten mogelijk

We kunnen hier niet direct een prijs per scan geven, omdat het hiervoor belangrijk is te weten wat het doel van de meting is. In deze blogserie gaan we verder in op het hoe en waarom hiervan.

Direct weten wat 3D scanning voor jouw project kost? Neem dan contact met ons op. We kunnen vaak snel een inschatting geven van de kosten aan de hand van enkele gerichte vragen.

Conclusie

Op de vraag ‘Wat is 3D scanning’ hebben we geen eenduidig antwoord. 3D scanning is een containerbegrip. Wat wel duidelijk is, is dat 3D scannen een populaire meettechniek is met enorm veel potentie. Om het succesvol in te kunnen zetten moet je echter ook begrijpen waar de grenzen liggen. Die liggen vooral bij degene die het apparaat bedient, want 3D scannen is op de eerste plaats een vak. Je moet dat volledig beheersen om kwaliteit te kunnen garanderen; zelfs de duurste scanner kan denk- en inschattingsfouten van de scanoperator niet corrigeren. 3D scannen wordt gebruikt wanneer mensen de werkelijke situatie willen vastleggen in een geometrisch perfect wolk van meetpunten. In de praktijk maakt 3D scannen meten soms goedkoper, maar zeker niet duurder. De winst zit voornamelijk in efficiëntie, nauwkeurigheid en volledigheid. Wanneer je met de juiste verwachtingen aan de slag gaat met 3D scannen is het een fantastisch middel.

Meer leren? Volg deze blogserie

In de volgende blog gaan we in op het verschil tussen high-end scanning en low end scanning.

Onderwerpen in de blogserie 3D scannen: de basics